මල්වතු අස්ගිරි උභය මහා විහාරයීය
උපසම්පදාවේ අතීත කථාව 06
 සෝමවති රජමහා විහාරාධිපති
මහා විහාරවංශික ස්‍යාමෝපාලි මහා නිකායේ
මල්වතු මහා විහාර පාර්ශ්වයේ
වැඩබලන ලේඛකාධිකාරි
ආචාර්ය
පහමුණේ සුමංගල හිමි
වැලිවිට අසරණ සරණ ශ්‍රී සරණංකර සංඝරාජ මා හිමියන්ගේ 323 වන ජන්ම සංවත්සරය, 243 වන
අනුස්මරණය හා මහා විහාරවංශික ස්‍යාමෝපසම්පදාවට වසර 268ක් සම්පූර්ණ වීම නිමිත්තෙනි.
ඌව වෙල්ලස්ස, දඹවින්න, පාළුගම, කළුබුළුලන්ද, පොතුබන්ධන, තැරෑල, කොටේරවෙල, මුප්පනේ,
මොණරාගල, බුත්තල වෙහෙරගොඩ ආදී සංඝ පරම්පරාවන් ඇතිවී, එකී ප්‍රදේශයන්හි විහාරස්ථාන
මෙන්ම අධ්‍යාපනය ද වැඩිදියුණු වීමට පටන් ගැනුණි.
සබරගමු පළාතෙන් මෙන්ම පහතරටින් වැඩමවා අධ්‍යයනය හා උපසම්පදාව ලබාගත් සංඝරාජ
හිමියන්ගේ ශිෂ්‍යන් වූ සිටිනාමළුවේ ධම්මජෝති හිමි, වේහැල්ලේ ධම්මදින්න හිමි, කරතොට
ධම්මාරාම හිමි, බෝවල ධම්මානන්‍ද හිමි, සාලිඇළේ වනරතන හිමි, රන්සෑගොඩ ධම්මදස්සිහිමි,
පල්ලත්තර පුඤ්ඤසාර හිමි, දෙමටපිටියේ සංඝරක්‍ඛිත හිමි, අගලකඩ ධම්මරක්‍ඛීත හිමි ආදී
හිමිවරු දක්‍ෂිණ ලංකාවේ වෙහෙර විහාර දියුණු කරමින් ධර්ම ශාස්ත්‍රාලෝකය පැවැත්වූහ.ඒ
නිසා මාතර සාහිත්‍ය යුගයක් බවට ද පත් වූ අතරම, වලානේ සිද්ධාර්ථ නාහිමි මුල්වී
පරමධම්මචේතිය පිරිවෙන ආරම්භ කළහ. පසුව එම අධ්‍යාපන ආයතනයේ ඉගෙනුම ලැබූ ශිෂ්‍යන්
අතරින් හික්කඩුවේ ශ්‍රී සුමංගල නාහිමි විසින් 1773 දී මාලිගාකන්දේ විද්‍යෝදය
පිරිවෙනත්, රත්මලානේ ශ්‍රී ධම්මාරාම නාහිමි විසින් 1775 දී පෑලියගොඩ විද්‍යාලංකාර
පිරිවෙනත් ආරම්භ කරමින් එදා වැලිවිට සරණංකර සංඝරාජ හිමියන් මහනුවර පෝයමළු විහාරයත්,
නියමකන්දේ අධ්‍යාපන ආයතනත් මුල්කොට ආරම්භ කරන ලද අධ්‍යාපන ප්‍රදීපය දසත ආලෝකය
විහිදුවමින් ශ්‍රී ලංකා ධරණි තලයේම අධ්‍යාපනය වැඩිදියණු කිරීමට හැකිවිය. එහි
ප්‍රතිඵලය වූයේ අදවන විට වර්තමාන ලෝකයාම පිළිගන්නා පේරාදෙණිය, ජයවර්ධනපුර, කැලණිය
ආදී විශ්වවිද්‍යාල සහිත විවිධ අධ්‍යාපන ආයතන බිහිවීමයි. රටපුරා ශාසනික ශාස්ත්‍රීය
දියණුවේ ආරම්භය ඇති වූයේ වැලිවිට සරණංකර සංඝරාජයාණන් වහන්සේ නිසා ය.
භාරත දේශයේ පවා පිරිහී ගිය සම්බුද්ධ ශාසනය නැවත ඇති කිරීමට පැවිදි උපසම්පදාව ලබාගත්
අනගාරික ධර්මපාල තුමාට එවන් සේවයක් කිරීමට හැකි වූයේ සංඝරාජ මාහිමියන් සිදුකළ
ශාසනික ධර්ම ශාස්ත්‍රීය සේවය නිසාම ය.
මෙවන් ශාසනික ආගමික, ජාතික, සංස්කෘතික, අධ්‍යාපනික වූ අසීමිත සේවයක් සලසා වදාළ
වැලිවිට ශ්‍රී සරණංකර සංඝරාජ මාහිමියන් වහන්සේ 1698 ජුනි 18 දින උපත ලබා 1753 ජූලි
මස 15 ඇසළ පොහෝදින උපසම්පදාවත් ලබා උපතින් අසූ වස් සපිරෙත්ම 1778 ජූලි මස ඇසළ
පොහෝදින මහනුවර මල්වතු මහා විහාරයේදී අපවත්වී වදාළ හ. |
අමාවක
පුර
අටවක
පසළොස්වක
අව
අටවක
